162 Арман
Бүгін біз Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің 2022 жылғы қызметінің қысқаша қорытындысын жариялағымыз келеді.
Биыл біз сыртқы саяси тректе үлкен жұмыс жүргіздік, Қазақстанда бірқатар ірі халықаралық іс-шаралар, Мемлекет басшысының, Премьер-Министрдің, ҚР Сыртқы істер министрінің шетелге сапарлары, сондай-ақ елімізге жоғары дәрежелі шетелдік қонақтардың сапарлары ұйымдастырылды және өткізілді.
Елімізге Мажарстан, Германия, Грекия, Еуропалық одақ, Қытай Халық Республикасы, Литва, Польша, Сауд Арабиясы және Түркияның сыртқы саяси ведомстволарының басшылары сапармен келіп кетті.
ҚР Премьер-Министрінің орынбасары – Сыртқы істер министрі Мұхтар Тілеуберді осы жылы Аустрия, Армения, Әзербайжан, Бельгия, Ватикан, Ұлыбритания, Вьетнам, Германия, Италия, Катар, Сауд Арабиясы Корольдігі, Корея, Кувейт, Қырғызстан, Люксембург, Біріккен Араб Әмірліктері, Пәкістан, Польша, Солтүстік Македония, Сингапур, АҚШ, Тәжікстан, Түрікменстан, Түркия, Өзбекстан, Швейцария мен Жапонияға барып қайтты.
Еліміздің сыртқы саяси қызметі халықаралық жағдайға, жаңа сын-қатерлер мен қауіптерге, сондай-ақ өзекті сыртқы саяси мақсаттарға сүйене отырып үнемі жетілдіріліп отырады.
Бұған 2020 жылы қабылданған 2020-2030 жылдарға арналған Сыртқы саясат тұжырымдамасы дәлел болып табылады, онда біздің сыртқы саяси бағытымыздың сабақтастығы – көпвекторлық, теңгерімділік, прагматизм, ұлттық мүдделерді қорғау мызғымас болып қала береді.
Біздің негізгі міндеттеріміз шекаралардың периметрі бойынша қауіпсіздік пен тұрақтылықты қамтамасыз ету, Қазақстанның өңірлік және жаһандық саясат субъектісі ретіндегі рөлін арттыру, шетелде ұлттық мүдделерді қорғау және қамтамасыз ету болып қала береді.
Тұжырымдамада мемлекеттің, бизнестің, әрбір азаматтың мүдделерін сыртқы периметрде ілгерілетуге және қорғауға ерекше назар аударылады. Қазақстанның сыртқы саясатының базалық қағидаты — қазақстандықтардың және шетелде тұратын отандастардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін тиімді қорғау.
Бүгінгі таңда біздің еліміз әлемнің 186 мемлекетімен дипломатиялық байланысқа ие, ал біздің дипломатиялық қатынастарымыздың географиясы 70 мемлекеттегі 104 шетелдік мекемені қамтиды.
Жоғары саясат пен экономика мәселелеріне көшпес бұрын, Министрлік құрылымдық бөлімшелерінің біздің азаматтарымызбен жиі өзара іс-қимыл жасайтын консулдық қызмет желісі бойынша елеулі жетістіктерден бастағым келеді.
2022 жылы визасыз елдердің тізімі паспорттардың әртүрлі санаттары бойынша 80 мемлекетке дейін кеңейтілді, соның ішінде жалпы азаматтық паспорттар үшін 26 мемлекет. Паспорттардың әртүрлі санаттары бойынша 9 жаңа елмен өзара келісімдер жасалды: Мальдив аралдары, Андорра, Никарагуа, Венесуэла, Боливия, Парагвай, Доминикана, Албания және Белиз.
Бұдан басқа, осы жылдың 12 қазанында Катармен дипломатиялық және арнайы паспорттардың иелері үшін визалардан өзара босату туралы үкіметаралық келісімге өзгерістер енгізу туралы хаттамаға қол қойылды, ол жалпы азаматтық паспорттардың иелерін визалық талаптардан босатады.
Қолайлы инвестициялық ахуалды құру, іскерлік байланыстарды жандандыру және елдің туристік әлеуетін арттыру үшін ҚР Үкіметі Иран Ислам Республикасының, Қытай Халық Республикасының және Үндістан Республикасының азаматтары үшін визасыз режим енгізді, бұл осы елдердің азаматтарына Қазақстан аумағында 14 күнге дейін болуға мүмкіндік береді.
Әр түрлі құқық бұзушылықтар жасағаны үшін Қазақстан азаматтарын шетелде ұстау мәселелері тұрақты негізде бақыланады. Ақпараттың түсуіне қарай оларға тиісті құқықтық қолдау көрсетіледі. Біздің консулдар олармен үнемі кездесіп, құқықтарын сақтау үшін барлық шараларды қолданады. 2022 жылы консулдық мекемелерге 19 мыңнан астам өтініш келіп түсті, олардың басым бөлігі қанағаттандырылды (99,7%).
Қазақстанның ішкі істер министрлігімен бірлесіп, біздің азаматтарымызға электрондық құжаттаманы енгізу бойынша пилоттық жоба іске қосылды, ол шетелде паспорттарды ресімдеу мерзімдерін 80 күннен 30 жұмыс күніне дейін қысқартуға мүмкіндік береді. Бүгінгі таңда бұл қызмет 20 консулдық мекемеде қолжетімді. Болашақта осы пилоттық жобаның географиясын кеңейту жоспарлануда.
Қазақстан мейірімді сыртқы ортаға мүдделі. Біз тату көршілік пен сындарлы өзара іс-қимыл қағидаттарын ұстанамыз.
Астана Орталық Азиядағы өңірлік кооперацияны тереңдетуге ұмтылады. 2022 жылғы 1 шілдеде қол қою үшін ашық ХХІ ғасырдағы Орталық Азияны дамыту мақсатында достық, тату көршілік және ынтымақтастық туралы шарт мұның негізі болуға арналған.
Бірлескен күш-жігердің арқасында Орталық Азия елдері тауар айналымының пандемияға дейінгі деңгейін қалпына келтіріп қана қоймай, оны айтарлықтай арттыра алды. Өңір елдері бесжақты негізде және «С5+» форматындағы серіктестіктер шеңберінде үнемі өзара іс-қимыл жасасады.
Ағымдағы жылдың шілде айында Шолпан-Атадағы IV Консультативтік кездесудің қорытындысы өңірлік кооперацияны дамытуда жаңа бет ашты.
Өткен жылдың желтоқсан айында Астанада Өзбекстан президенті Шавкат Мирзиеев мемлекеттік сапармен болды. Біздің қарым-қатынасымыздың одақтас сипаты аймақтық тұрақтылықты қамтамасыз етудің маңызды факторы болып табылады. Қасым-Жомарт Тоқаев президент ретіндегі екінші мемлекеттік сапарын Өзбекстанға жақында жасады (ү. ж. 22 желтоқсан).
Осы жылдың мамыр айында Мемлекет басшысы Қырғызстанға барды. Сапар аясында тату көршілік пен шынайы одақтастық рухында екіжақты қатынастарды жан-жақты нығайтуға арналған стратегиялық бағытқа адалдық расталды.
Тәжікстанмен қарым-қатынас өзара құрмет, қолдау, өзара түсіністік және достық негізінде дамиды. Қазақстан Президентінің Душанбеге ресми сапары аясында 2021 жылғы мамырда ортақ сауда көлемін 2 млрд. долларға дейін ұлғайту туралы уағдаластыққа қол жеткізілді. Президент Эмомали Рахмон жақында халықаралық іс-шараларға қатысу аясында Қазақстанға жұмыс сапарымен келді.
Түркіменстанмен стратегиялық әріптестік тереңдей түсуде. Биылғы жылы екі мемлекеттік сапармен алмасу өтті. Мемлекет басшысының Астанада Президент Сердар Бердімұхаммедовпен кездесуі барысында Каспий өңірінде өңірлік қауіпсіздік пен тұрақтылықты қолдау сияқты көптеген мәселелер талқыланды.
Каспий теңізінің құқықтық мәртебесі туралы Конвенцияға қол қою көп жылғы келіссөздер процесінің қорытындысы болғанын және бұл бірегей су айдыны бейбітшілік пен өзара тиімді ынтымақтастық аймағы ретіндегі мәртебесін бекіткенін жеке атап өткім келеді.
Қазақстан мен Ресейді терең саяси, сауда-экономикалық және мәдени-гуманитарлық қатынастар байланыстырады. Біздің елдеріміз Еуразиялық экономикалық одақ (ЕАЭО) мен Ұжымдық қауіпсіздік шаралары ұйымының (ҰҚШҰ) жетекші мүшелері, олардың шеңберінде тауарлардың, көрсетілетін қызметтердің, капитал мен жұмыс күшінің еркін қозғалысы жүзеге асырылады, сондай-ақ қорғаныс пен қауіпсіздіктің бірыңғай кеңістігі қамтамасыз етіледі. Екіжақты күн тәртібіндегі қандай да бір мәселелер бойынша келіспеушіліктер мен мүдделер алшақтығы болған кезде біз әрқашан өзара қолайлы шешім табамыз.
Қазақстан-Ресей шекарасы (әлемдегі ең ұзын құрлық шекарасы) толығымен делимитацияланған. Қазіргі уақытта оны халықаралық құқық нормаларына сәйкес белгілеу процесі аяқталуда.
Қытай Қазақстанның ірі сауда серіктестерінің бірі және Қазақстан экономикасындағы басты инвесторлардың бестігіне кіреді. Біз сауда-экономикалық байланыстарды кеңейтуге және қазақстандық өнімнің Қытайға экспортын ұлғайтуға мүдделіміз. Түрлі инфрақұрылымдық жобаларды, Еуразиялық интеграцияны және «Белдеу және жол» бастамаларын ұштастыру бүкіл Еуразия континентінде орнықты экономикалық өсуге ықпал ететін болады.
ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2019 жылғы Қытай Халық Республикасына мемлекеттік сапарының және ҚХР Төрағасы Си Цзиньпиннің 2022 жылғы қыркүйектегі Қазақстанға жауапты мемлекеттік сапарының қорытындысы бойынша екіжақты ынтымақтастық «мәңгілік жан-жақты стратегиялық әріптестіктің» бұрын-соңды болмаған жаңа деңгейіне көтерілді.
Түркітілдес мемлекеттермен екіжақты және көпжақты ынтымақтастық ҚР сыртқы саясатының басым бағыты екенін атап өтеміз.
Қазақстан мен Түркия – ортақ тарихи тамыры бар бауырлас және достас елдер. Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2022 жылғы мамырда Түркияға сапары саяси, сауда-экономикалық, инвестициялық, мәдени-гуманитарлық, әскери-техникалық салалардағы ынтымақтастықты нығайту үшін жаңа мүмкіндіктер ашты. Президент Режеп Ердоған биыл қазан айында елімізге келіп кетті.
«Түркі көзқарасы-2040» стратегиясының қабылдануымен түркі мемлекеттерінің ынтымақтастығының жаңа кезеңі басталды. Самарқандта Түркі Мемлекеттері Ұйымының кезекті саммиті өтті. Біз сауда-экономикалық, инвестициялық, транзит-көліктік, мәдени, білім беру өзара іс-қимылын тереңдетуге ерекше назар аударамыз.
Қазақстан бүкіл әлем бойынша негізгі серіктестермен ең тығыз және өзара тиімді ынтымақтастықты дамыту бағытын жалғастыруда.
Бүгін біз экономикамыздағы ең ірі инвесторлардың бірі болып табылатын Америка Құрама Штаттарымен қарым-қатынастың жаңа кезеңін құрып жатырмыз. Кеңейтілген стратегиялық әріптестік жөніндегі комиссия шеңберінде жоғары деңгейдегі тұрақты кездесулер саясат және қауіпсіздік, сауда және инвестициялар мәселелері бойынша өзара тиімді ынтымақтастыққа ықпал етеді. Қыркүйектегі АҚШ-қа сапары барысында Қазақстан Президенті жетекші американдық кәсіпкерлермен және сарапшылармен бірқатар нәтижелі кездесулер өткізді.
Еуропалық Одақпен Кеңейтілген әріптестік және ынтымақтастық туралы келісімді іске асыру шеңберінде Еуропалық Одақпен қатынастар жемісті дамуда. Өткен жылдың қараша айында Мемлекет басшысының Брюссельдегі ЕО штаб-пәтеріне алғашқы ресми сапары өтті.
Ағымдағы жылдың қазан айында біздің Астанамызға Еуропалық Кеңестің Президенті Шарль Мишель келіп кетіп, Орталық Азия мемлекеттерінің басшыларымен алғашқы тарихи кездесуіне қатысты. Еуроодақ тікелей шетелдік инвестициялардың жалпы көлемі 170 млрд. доллардан асатын Қазақстан негізгі сауда әріптесі және ірі инвесторы.
Біз Азия мен Таяу Шығыстағы серіктестерімізбен ынтымақтастықты біртіндеп кеңейтіп жатырмыз. Биыл Қазақстан Президенті Біріккен Араб Әмірліктері, Катар, Иран және Сауд Арабиясына ресми сапарлар жасады. Жақында біздің елге Катар Әмірі келді. Осы сапарлардың қорытындысы бойынша сауда-экономикалық, инвестициялық, қаржылық, мұнай-химия және басқа да салалардағы байланыстарымызды тереңдету туралы уағдаластыққа қол жеткізілді.
Жаһандық азық-түлік қауіпсіздігі саласындағы ағымдағы жағдайды ескере отырып, Қазақстанның Ислам Ынтымақтастық Ұйымы шеңберінде осы бағытқа жауапты ұйым құру туралы бастамасын жеке атап өткім келеді. Ислам азық-түлік қауіпсіздігі ұйымының 5-ші Бас Ассамблеясында мүше мемлекеттер саны 37-ге дейін өсті.
Өткен жылы Мемлекет басшысы Оңтүстік Кореяға сапармен барды. Қазіргі уақытта автомобиль жасау, энергетика, ақпараттық технологиялар, денсаулық сақтау, білім беру және т.б. салаларда стратегиялық ынтымақтастықты нығайтудың оң динамикасы байқалады.
Біз Жапониямен кеңейтілген стратегиялық серіктестік орнаттық. Қазақстан-жапон ынтымақтастығының қазіргі жағдайы мен әлеуеті жоғары деңгейдегі кездесуді ұйымдастыру үшін берік негізге ие.
Энергетика және ресурстар секторы жоғары технологиялық әлеуеті бар Азия елдері мен энергетикалық ресурстарға ие Қазақстан арасындағы ынтымақтастықты барынша арттыра алатын сала болып табылады.
Азия-Тынық мұхиты аймағы, соның ішінде АСЕАН елдерінің озық экономикалары қазірдің өзінде әлемдік экономикалық белсенділік орталығына айналды. Қазақстан Орталық Азияның ірі экономикасы ретінде осы өңірде өзінің болуын кеңейтуді жоспарлауда. Бұл тәсіл еліміздің Азиядағы серіктестермен қарым-қатынасының мәнін көрсетеді.
Біз ауған мәселелерін шешуде біздің көзқарастарымызды үйлестіру өте маңызды деп санаймыз. Ауғанстан БҰҰ-ның орталық рөлінде халықаралық қоғамдастықтың одан әрі қолдауын талап етеді. Талибан қозғалысының қазіргі әкімшілігіне деген көзқарасымызға қарамастан, біз ауған халқын бұрын-соңды болмаған қиындықтармен жалғыз қалдырмауымыз керек.
Латын Америкасы мен Африка континентіндегі серіктестермен қарым-қатынасымыз дәйекті түрде дамиды.
Біз Қазақстанның көпжақты құрылымдарға мүшелігін қауіпсіздік пен өркендеуді қамтамасыз етудің тиімді тетігі ретінде қарастырамыз.
Биыл қыркүйек айында БҰҰ Бас Ассамблеясының трибунасынан сөйлеген сөзінде Қазақстан Президенті Қазақстанның БҰҰ Жарғысы мен халықаралық құқыққа бейілділігін атап өтті.
Алматыда Орталық Азия мен Ауғанстан үшін ТДМ бойынша БҰҰ Өңірлік орталығын құру жөніндегі біздің бастамамыз Қазақстанның өңірдегі 2030 жылға дейінгі кезеңге арналған күн тәртібін іске асыруға деген көзқарасын растайды.
Қазақстан 2022-2024 жылдар кезеңінде БҰҰ Адам құқықтары жөніндегі кеңесінің құрамына сайланды. Басқа мемлекеттермен бірлесіп біз адам құқықтары саласындағы халықаралық стандарттарды жаһандық деңгейде қорғау және көтермелеу бойынша жұмыс істейміз.
2020 жылы БҰҰ Бас Ассамблеясының жетпіс бесінші сессиясында Мемлекет басшысы Биологиялық қауіпсіздік жөніндегі халықаралық агенттік құруды ұсынды. Агенттіктің басты басымдығы — биологиялық саладағы бағдарламалар мен әзірлемелерді тек бейбіт мақсатта пайдалану. Мұндай агенттікті құру бойынша жұмыс жалғасуда.
Қазақстан антиядролық қозғалыстың белсенді қатысушысы болып қала береді. Біз таратпау режимін қолдаймыз және ядролық қарусыздануды қолдаймыз. «Қырғи қабақ соғыс» кезінен бастап әлемде ядролық қаруды қолданудың жоғары тәуекелі жағдайында Қазақстанның 2045 жылға қарай осы қаруды толық жою жоспарын әзірлеуге шақыруы ерекше өзекті болып көрінеді.
Биыл Қазақстан Біріккен Ұлттар Ұйымы, ЮНЕСКО және БҰҰ жүйесінің мамандырылған басқа да ұйымдарына мүше болуының 30 жылдығын атап өтуде. Биыл «Бурабай» мемлекеттік ұлттық табиғи паркі (Ақмола облысы) және Марқакөл мемлекеттік табиғи қорығы (Шығыс Қазақстан облысы) ЮНЕСКО-ның биосфералық резерваттарының жаһандық желісіне (ү.ж. маусым, Париж) енгізілді. «Ортеке» ұлттық өтінімі мен «Қожанасыр анекдоттары» бойынша өтінімі адамзаттың материалдық емес мәдени мұрасының өкілдік тізіміне енгізілді (ү.ж желтоқсан, Рабат).
Қазақстанның сыртқы саясатының маңызды элементі Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім шаралары жөніндегі кеңесті шақыру туралы идеяны толық іске асыру болып қала береді. Жақында Астанада өткен АӨСШК VI саммитінің қорытындысы өңірлік және жаһандық қауіпсіздікті нығайтуға ықпал етті. Азия кеңесін толыққанды өңірлік халықаралық ұйымға айналдыру процесін бастау туралы шешім қабылданды. Кувейт форумның жаңа 28-ші мүшесі болды.
Сол сияқты, біз Қазақстанның тағы бір бастамасын іске асыру арқылы халықаралық деңгейде бейбітшілік пен келісімді нығайтуға аса назар аударамыз.
Астанада өткен Рим Папасы Франциск алғаш рет қатысқан Әлемдік және дәстүрлі діндер лидерлерінің 7-ші съезі, сондай-ақ 18 конфессияның 100-ден астам өкілі қатысқан 19 жыл бұрын шақырылғаннан бері ең ауқымды съездердің біріне айналды. Съезде діни төзімділіктің, диалогтың және мәселелерді бейбіт жолмен шешудің маңыздылығы тағы да атап өтілді.
Бүгінгі таңда ең табысты халықаралық бірлестіктердің бірі — Шанхай Ынтымақтастық Ұйымы. Бұл ұйым құрамының кеңеюі ұйымның тұрақты өсіп келе жатқан халықаралық беделін көрсетеді. Ағымдағы жылдың қыркүйек айында Самарқандта өткен ШЫҰ саммитінде Қазақстан экономикалық ынтымақтастықтың басым бағыттары – транзит-көліктік, азық-түлік және энергетикалық қауіпсіздік бойынша өзара іс-қимылды күшейтуге шақырды.
2022 жылы ТМД-ға төрағалық ету аясында біз Достастық мемлекеттерінің экономикалық өзара іс-қимылын жандандыру жолымен ұйымның тиімділігін арттыру мәселелерін белсенді түрде насихаттадық.
Біз Еуразиялық экономикалық одаққа мүшелікті осы бірлестіктің экономикалық бағыттылығы призмасы арқылы қарастырамыз. Қазақстанның Еуразиялық экономикалық одаққа қатысуы, ондағы тетіктерді ескере отырып, тиісті тепе-теңдікті сақтауға мүмкіндік береді.
Қазақстан Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымының негізін қалаушысы, біз оны құрудың бастауында тұрмыз. Қазақстанның бұл ұйымға қатысуы бізге әскери әлеуетті нығайтуға, ұйым бойынша әріптестермен әскери-экономикалық ынтымақтастықты дамытуға мүмкіндік береді; халықаралық терроризмге қарсы іс-қимыл, есірткінің заңсыз айналымына және заңсыз көші-қонға қарсы күрес бойынша біздің мүмкіндіктеріміз кеңейтілуде.
Пандемияға байланысты әлем протекционизмге, санкцияларға және сауда қарсылығына байланысты өзінің көпжақты сауда жүйесі үшін үлкен сынақтарға тап болды.
Тиісінше, экономикалық дипломатияға және шетелдік инвестицияларды тартуға ерекше назар аударылады. Тәуелсіздік жылдары Қазақстан шамамен 400 млрд. доллар инвестиция тартты.
ҚР Сыртқы істер министрлігі мен біздің елшіліктер отандық өнімді шетелдік нарықтарда ілгерілетуге жәрдемдесу, экспорт-импорттың өзара тиімді процесі шеңберінде жаңа әріптестермен сенімді іскерлік байланыстар орнату, Қазақстанға шетелдік инвестицияларды тарту бойынша жұмыс жүргізуде.
Ағымдағы жылдың басынан бері жалпы сомасы 3,7 млрд доллар болатын шетелдің қатысуымен 36 инвестициялық жоба пайдалануға берілді. 3,8 мыңнан астам жұмыс орны құрылды. Бұл ретте ағымдағы жылдың соңына дейін кемінде 5 жоба пайдалануға беріледі деп күтілуде.
Экономиканың түрлі салаларында ұсынылған инвестициялық жобалардың Жалпыұлттық пулымен екпінді жұмыс жүргізілуде. Бүгінгі таңда пул әлемнің 30-дан астам елінен жалпы сомасы 32,1 трлн теңгеге инвестициялар тарта отырып, 932 жобадан тұрады және шамамен 130 мың жұмыс орнын құруды көздейді.
ESG-күн тәртібін ескере отырып, әлемдік кеңістікте «жасыл» инвестициялардың рөлі артып келеді. Бір қызығы, бұл бағытта Қазақстанның рөлі де артуда. Келесі жобаларды іске асыру елімізге «жасыл» сутегінің әлемдік топ-10 өндірушілерінің қатарына кіруге мүмкіндік береді: ағымдағы жылдың қазан айында Svevind неміс-швед компаниясы Қазақстан Үкіметімен жобалық қуаты 20 ГВт «жасыл» сутек өндіру зауытын салу туралы келісімге қол қойды. Құны 50 млрд доллар тұратын бұл жоба жылына 2 млн тоннаға дейін «жасыл» сутегі өндіруге мүмкіндік береді.
Мысырда өткен COP27 жаһандық конференциясында Қазақстан Үкіметі мен Fortessue аустралиялық компаниясы арасында біздің елімізде «жасыл» сутегі өндіру жобаларын іске асыру туралы келісімге қол жеткізілді. Мемлекет басшысының Парижге сапары аясында ҚР Энергетика министрі Болат Ақшолақов Франция үкіметімен «Жаһандық жылынуға қарсы күрес саласындағы ынтымақтастықты іске асыру туралы» арнайы келісімге қол қойды. Осы құжаттың тармақтарының бірі — Жамбыл облысында (Мирный кентінде) қуаты 300-600 МВт сағ энергия жинақтау жүйесі бар қуаты 1 ГВт жел электр станциясын салу. Жобаны Total Eren және «Самұрық-Қазына» АҚ жүзеге асырады.
Сонымен бірге Ресей Федерациясы мен Беларусьтегі қызметін тоқтатқанын жариялаған ірі өнеркәсіптік кәсіпорындар мен халықаралық корпорацияларды Қазақстанда орналастыру жұмыстары жүргізілуде. Әлемнің 37 елінен 362 ірі компаниялардың тізімі құрылды.
Бүгінгі таңда Қазақстанға 21 компания орналастырылды, олардың 13-і пысықталуда, тағы 28 компания бойынша белсенді келіссөздер жүргізілуде.
Еуразия құрлығының орталығында орналасуын ескере отырып, біз елдің транзит-логистикалық әлеуетін нығайтамыз. Қазақстан экономикасында халықаралық қызметтердің тұтас саласы — логистика — қалыптасып үлгерді. Қазір логистика қызметтердің жалпы секторында шамамен 30% қамтиды.
Транскаспий халықаралық көлік бағытын немесе орта дәлізді одан әрі дамыту біз үшін маңызды. Қазақстан бір жағынан Қытай мен Еуропа, Иран, екінші жағынан Орталық Азия елдері арасындағы теміржол контейнерлік транзитінің сенімді буыны ретінде өзін дәлелдеді.
Бүгінгі таңда Қазақстан аумағы бойынша шығыс – батыс, солтүстік – оңтүстік бағытында жүктердің жоғары қозғалыс жылдамдығын қамтамасыз ететін 13 халықаралық теміржол және автомобиль дәліздері өтуде.
Қазіргі әлем халықаралық жағдайдың күрделі шиеленісуінің қауіпті кезеңін бастан кешуде, онда түйінді жаһандық мәселелерді шешудің қарама-қайшылықты тәсілдері мен санкциялық қысым әдістері алдыңғы қатарға шықты. Мемлекеттік шекараларды қайта форматтау жүріп жатыр, аумақтық даулар шиеленісіп, бұрын «мұздатылған» қақтығыстар қайтадан «қыза» түсуде.
Украина дағдарысы Ресей мен Батыс арасындағы геосаяси шиеленістің жаңа кезеңіне әкелген ең үлкен сынақ болды. Бір кездері жақын, бауырлас елдер арасындағы әскери қақтығыс осы халықтардың барлық достарына қатты алаңдаушылық пен өкініш тудырады. Біз дәстүрлі түрде қарсылас тараптарды жағдайды қалпына келтіру үшін байыпты диалог бастауға шақырамыз.
Брифингті қорытындылай келе, Қазақстан бұдан былай БҰҰ Жарғысын, халықаралық құқықты және халықаралық қатынастардағы теңдік пен демократия қағидаттарын ұдайы сақтауды қолдайтынын атап өткім келеді.
Мемлекет басшысы өзінің инаугурациялық сөзінде атап өткендей, халықаралық турбуленттілік жағдайда Қазақстан теңгерімді, көпвекторлы және сындарлы сыртқы саясатты ұстанады.
Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігінің қызметіне назар аударғаны және кәсіби жария етілуіне жәрдемдескендеріңіз үшін алғыс айтамыз!
Осы мүмкіндікті пайдалана отырып, келе жатқан Жаңа жылмен құттықтап, зор денсаулық, амандық және табыс тілейміз!
Айбек Смадияров, ҚР СІМ Ресми өкілі
Источник: dknews.kz